Inhoud

Inhoud

De volgende onderwerpen zijn in de Arrangementenmonitor opgenomen:

  • Kerngegevens per wijk.
  • Relevante demografische kenmerken per wijk.
  • Absoluut aantal maatwerkvoorzieningen en aantal maatwerkvoorzieningen per inwoner.
  • Stapeling gemeentelijke maatwerkvoorzieningen.
  • Totale kosten maatwerkvoorzieningen.
  • Kosten maatwerkvoorziening per gebruiker en per inwoner.
  • Gemiddelde kosten maatwerkvoorziening.
  • Benchmarkgegevens van de wijken met nader te bepalen referentiegroepen. Het betreft:
    • Vergelijking aantal maatwerkvoorzieningen per inwoner/doelgroep;
    • Vergelijking gemiddelde kosten maatwerkvoorzieningen per inwoner;
    • Vergelijking gemiddelde kosten maatwerkvoorziening per gebruiker/consumerend verzekerde;
    • Vergelijking kosten/inwoner per product/leefdomein/financier;
    • Vergelijking stapeling van gemeentelijke maatwerkvoorzieningen.
  • De Monitor biedt ook ruimte om gegevens over algemene, c.q. preventieve arrangementen (b.v. open inloop, begeleiding door SWT, gezinscoach, vrijwilligersvervoer) op te nemen. Hiermee wordt ook inzicht verkregen in “de kanteling”, d.w.z. verschuiving van zwaardere vormen van zorg en ondersteuning naar algemene en preventieve voorzieningen.

 

 

 

Analyses

De gegevenspresentatie en -analyse geschiedt op verschillende manieren. Door de gegevens consequent op wijkniveau te presenteren, de samenhang tussen de beleidspijlers inzichtelijk te maken, absolute en relatieve cijfers te hanteren en de gegevens te relateren aan demografische kenmerken krijgen de cijfers “diepte” en geven ze daadwerkelijk inzicht in de ontwikkelingen van de maatwerkarrangementen op wijk(team)niveau. Dit geeft dan input voor de evaluatie van de resultaten van de aanpak wijkteams/wijknetwerken.

De volgende gegevensanalyses en -presentaties vinden plaats:

Inhoudelijke indeling: leefdomeinen en beleidspijlers

In de gegevenspresentatie worden verschillende indelingen gehanteerd:

  • Primair worden de gegevens gepresenteerd aan de hand van 10 leefdomeinen van de arrangementenwaaier, waarmee de samenhang in het Sociaal Domein inzichtelijk wordt en aangesloten wordt bij de leefwereld van de burgers.
  • Daarnaast worden de gegevens ook volgens de traditionele indelingen weergegeven:
    • Producten/maatwerkvoorzieningen
    • 3D: Wmo, Jeugd, Participatiewet
    • Beleidspijlers: gemeente, zorgverzekeraar, Wlz, UWV

Aggregatieniveau op maat

De gegevens worden op wijk- en wijkteamniveau gepresenteerd. De indeling van wijken en wijkteams wordt met de betreffende gemeente vastgesteld. Hiermee wordt optimaal aangesloten bij de lokale aanpak en kunnen de individuele wijken en wijkteams vergeleken worden met de gemeente als geheel, waarmee gerichte sturing op wijk(team)niveau kan plaatsvinden. In de monitor wordt de gebiedsgerichte informatie op drie niveaus gepresenteerd:

  • Op wijkniveau, waarbij de gegevens van de betreffende wijk gepresenteerd worden.
  • Op wijkteamniveau, waarbij de gegevens voor het gehele werkgebied van het betreffende wijkteam gepresenteerd worden (vaak meerdere wijken).
  • Op gemeenteniveau, waarbij overzichtstabellen van de verschillende wijken in de gemeente worden gegenereerd en de gegevens van de verschillende wijken ook grafisch worden gepresenteerd.

Absolute en relatieve cijfers

In de monitor worden absolute cijfers en relatieve cijfers opgenomen. De monitor geeft dus een compleet beeld van aantallen en kosten maatwerkvoorzieningen (van gemeente én zorgverzekeraar). Daarnaast wordt aangegeven welke percentage van de burgers/huishoudens gebruik maakt van een bepaalde voorziening. Hiermee kan ook een vergelijking gemaakt worden in zorg-/ondersteuningsconsumptie van de wijken in vergelijking met de gemeente of andere referentiegroep.

Benchmark op maat

Daarnaast biedt de monitor de mogelijkheid om een vergelijking met andere gemeenten of referentiegroepen te maken. Te denken valt aan referentiegroepen van kleine kernen (minder dan 2.500 inwoners) of een referentiegroep van demografische vergelijkbare wijken van andere gemeenten, waarmee de vergelijking van een specifieke wijk/kern ook meer inzicht geeft (ten aanzien van verklaarbare of niet-verklaarbare afwijkingen).

Kwartaalinformatie

Ieder kwartaal wordt de Arrangementenmonitor ge-update met actuele cijfers. Hiermee kan de ontwikkeling gevolgd worden van:

  • Aantal (gebruikers van) maatwerkvoorzieningen
  • Kosten maatwerkvoorzieningen
  • Eventuele verschuivingen tussen producten, leefdomeinen of financieringspijlers (het waterbedeffect)

Waardevolle benchmarks

In de Arrangementenmonitor zijn op dit moment gegevens opgenomen van 27 gemeenten, die in zijn totaliteit 1,4 miljoen inwoners vertegenwoordigen. Gegevens van gemeenten, zorgverzekeraar en UWV zijn op wijkniveau beschikbaar (voor ca. 300 wijken). Hiermee kunnen waardevolle benchmarks gemaakt worden, die daadwerkelijk inzicht geven in de resultaten van de gekozen aanpak.

  • Referentiegroepen met wijkprofielen. In de Arrangementenmonitor worden referentiegroepen van wijken met een soortgelijk profiel gemaakt aan de hand van twee invalshoeken (sociaal economische score en de demografische opbouw). Hiermee kunnen vier of meer referentiegroepen gecreëerd worden, die qua profiel zeer goed vergelijkbaar zijn. Een individuele wijk in een gemeente kan dan vergeleken worden met een groep van wijken elders, die qua achtergrond (c.q. verklarende factoren voor zorgconsumptie, bijvoorbeeld sociale economische positie of vergrijzing) vergelijkbaar zijn. In de Arrangementenmonitor zitten per wijkprofiel gegevens van meer dan 50 wijken.
  • Benchmark binnen gemeente. Vergelijking van wijken binnen de gemeente geeft over het algemeen beperkt inzicht, behalve in dat wat al bekend is: “the usual suspects: de zorg-consumptie is in wijk X hoger dan gemiddeld in de gemeente, maar dat komt door het groot aantal ouderen”. Dat geeft wel input om een bepaalde wijkaanpak te kiezen. Of de aanpak in deze wijk uiteindelijk effect heeft, is echter moeilijk te benchmarken, aangezien deze wijk afwijkend is ten opzichte van het gemiddelde binnen de gemeente. Ook kunnen (door beperkte schaal) binnen één gemeente moeilijk verschillende aanpakken in wijken vergeleken worden.
  • Benchmark met soortgelijke wijken. Door dezelfde wijk X in gemeente X te vergelijken met een groep wijken binnen andere gemeenten met hetzelfde profiel, kunnen de verschillen tussen wijken beter geanalyseerd worden. Aangezien de gegevens van de verschillende gemeenten in de Arrangementenmonitor via dezelfde definities en indelingen worden gepresenteerd en geanalyseerd, zijn deze ook onderling goed vergelijkbaar. De achtergrondkenmerken van de wijken kunnen dan als verklarende factor voor afwijkingen geëlimineerd worden. Verschillen tussen deze wijken moeten dan in andere factoren gezocht worden, zoals culturele factoren of aanpak en interventies die zijn ingezet in een bepaalde wijk. Uiteindelijk kan dan de vraag beantwoord worden of bepaalde interventies het beoogde effect hebben gehad of niet. Als in dezelfde wijk X bijvoorbeeld geen afname te zien is van het aantal Wmo-voorzieningen en in andere wijken (met dezelfde kenmerken) wel, dan geeft dat aan dat de interventie niet het beoogde resultaat heeft opgeleverd en dat dit niet verklaard kan worden door de kenmerken van de wijk, maar gezocht zal moeten worden in andere factoren. Hiermee kunnen dan op termijn de effecten van een bepaalde wijkaanpak gevolgd worden.

Referentiegroepen

De Arrangementenmonitor biedt de mogelijkheid om verschillende referentiegroepen te selecteren voor analyses. Behalve de benchmark binnen de gemeente zijn er benchmarkmogelijkheden met kernen/wijken van gelijke omvang en referentiegroepen aan de hand van wijkprofielen. In de figuur is, voor wijkprofielen naar indeling SES-scores en mate van vergrijzing, een overzicht gegeven van het aantal wijken, dat beschikbaar is in de Arrangementenmonitor op basis van de huidige deelnemers. Duidelijk is dat er voldoende referenties zijn om zinvolle vergelijkingen te maken met wijken met dezelfde (demografische en sociaal economische) kenmerken.